Doradca tymczasowy w postępowaniu o ubezwłasnowolnienie

W postępowaniu o ubezwłasnowolnienie ważnym uczestnikiem jest doradca tymczasowy. Na co dzień moja Kancelaria dostaje bardzo dużo zapytań dotyczących postępowania o ubezwłasnowolnienie. Szczególnie pytania dotyczą charakterystycznych elementów takich jak doradca tymczasowy oraz procedur, które w praktyce wiążą się z takim procesem.

Jakie najważniejsze tematy omówię w tym wpisie?

Kto i na jakich zasadach powołuje doradcę tymczasowego?
Czy doradca tymczasowy może odrzucić spadek?
Czy pełnomocnik może złożyć wniosek o ustanowienie doradcy tymczasowego ?
Różnica pomiędzy doradcą tymczasowym a kuratorem procesowym.
Czy doradca tymczasowy może zostać opiekunem prawnym po zakończonym procesie o ubezwłasnowolnienie?
Czy doradca tymczasowy może zostać na czas procesu przedstawicielem ustawowym?
Kto odwołuje doradcę tymczasowego?
Czy doradca tymczasowy pobiera wynagrodzenie?

O ubezwłasnowolnieniu pisałem już w kilku moich publikacjach, które można znaleźć pod linkami:

Kto i na jakich zasadach powołuje doradcę tymczasowego?

Doradcę tymczasowego ustanawia Sąd okręgowy, przed którym toczy się postępowanie o ubezwłasnowolnienie. Jeżeli wniosek o ubezwłasnowolnienie dotyczy osoby pełnoletniej, sąd może na wniosek uczestnika postępowania lub z urzędu, przy wszczęciu lub w toku postępowania, ustanowić dla niej doradcę tymczasowego, gdy uzna to za konieczne dla ochrony jej osoby lub mienia. Jednocześnie w sytuacji, gdy nie ma osoby, która mogłaby zostać doradcą tymczasowym, Sąd może zwrócić się do organizacji pozarządowej o wskazanie takiej osoby.

Czy doradca tymczasowy może odrzucić spadek?

Doradca tymczasowy jest powoływany celem zabezpieczenia interesów osoby lub jej majątku na czas trwania postępowania o ustanowienie ubezwłasnowolnienia. Często postępowania są długotrwałe na prawomocne postanowienie wydawane po kilkunastu miesiącach. Wobec obligatoryjnych terminów związanych ze sprawami spadkowymi – doradca tymczasowy często jest ważnym elementem postępowania. W mojej Kancelarii we wnioskach o ubezwłasnowolnienie często zakreślamy wprost zakres spraw, którymi ma zająć się doradca tymczasowy. Jasne określenie zakresu obowiązków doradcy tymczasowego w zakresie zabezpieczenia spadku mogącego przypaść uczestnikowi postępowania pozwoli na uniknięcie wątpliwości przy czynnościach wykonywanych w ramach tych postępowań.

Czy pełnomocnik może złożyć wniosek o ustanowienie doradcy tymczasowego ?

Profesjonalny pełnomocnik procesowy w osobie radcy prawnego lub adwokata może reprezentować wnioskodawcę będącego aktywnym uczestnikiem postępowania. Przykłady: np. gdy jest obecny na sali w czasie posiedzenia i np. zabiera głos, a także gdy jest poza granicami Polski np. w Australii lub Kanadzie.

Częstą sytuacją w toku postępowań o ubezwłasnowolnienie jest przekazanie pełnego zakresu spraw z tym związanych profesjonalnemu pełnomocnikowi.

Jako prawnik zawodowy (wpisany na listę radców prawnych lub adwokatów) pełnomocnik taki przejmuję odpowiedzialność za pisma procesowe, tłumaczy znaczenie tych pism mocodawcy (np. wnioskodawcy).

Prawnik taki raportuje stan sprawy, odpowiada na pisma, a także przeprowadza niezbędne czynności w toku sprawy, które często pozwalają zaoszczędzić czas i nakłady na cel prowadzonej sprawy.

Różnica pomiędzy doradcą tymczasowym a kuratorem procesowym.

Kurator procesowy to osoba w toku postępowania ustanawiana przez Sąd do ochrony interesów uczestnika związanych z postępowaniem. W wypadku gdy Sąd uzna za niecelowe doręczanie pismo uczestnikowi postępowania (mającemu być ubezwłasnowolnionym) ze względu na stan zdrowia tej osoby, określony w opiniach biegłego lekarza psychiatry lub neurologa oraz psychologa wydanych po przeprowadzeniu badania.

Sąd orzekający, w celu ochrony w toku postępowania praw osoby, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie, ustanowi kuratora, chyba że ma ona przedstawiciela ustawowego, który nie jest wnioskodawcą.

*Postępowanie o ustanowienie ubezwłasnowolnienie może trwać długo – warto na ten czas ustanowić osobę, która zajmie się najważniejszymi sprawami*

Czy doradca tymczasowy może zostać opiekunem prawnym po zakończonym procesie o ubezwłasnowolnienie?

Do opieki nad ubezwłasnowolnionym całkowicie stosuje się odpowiednio przepisy o opiece nad małoletnim. Jeżeli dobro pozostającego pod opieką nie stoi temu na przeszkodzie, opiekunem ubezwłasnowolnionego całkowicie powinien być ustanowiony przede wszystkim jego małżonek. W przypadku jego braku – jego ojciec lub matka. Opieka nad ubezwłasnowolnionym całkowicie ustaje z mocy prawa w razie uchylenia ubezwłasnowolnienia lub zmiany ubezwłasnowolnienia całkowitego na częściowe. Często zatem wskazanie doradcy tymczasowego w toku postępowania o ubezwłasnowolnienie jest kluczowe z punktu widzenia późniejszego wyboru opiekuna prawnego. Doradca tymczasowy może, ale nie musi zostać opiekunem prawnym.

Czy doradca tymczasowy na czas procesu przedstawicielem ustawowym?

Doradca tymczasowy może zostać opiekunem prawnym w toku postępowania o ustanowienie opiekuna prawnego. Niemniej na czas postępowania o ubezwłasnowolnienie zakres odpowiedzialności – konkretnych obszarów zadań doradcy tymczasowego zdaniem mojej Kancelarii powinien być określony w postanowieniu. Tym samym zakres przedstawicielstwa o pełnionych obowiązków zakreślić może postanowienie Sądu. Wygodne dla uczestników i dla wnioskodawcy jest określenie zadań i celów, dla których powinien być powołany doradca tymczasowy. Należy prawidłowo wypełnić opiekę nad uczestnikiem postępowania na czas do momentu ustanowienia opiekuna prawnego.

Kto odwołuje doradcę tymczasowego?

Postanowienie o ustanowieniu doradcy tymczasowego traci moc z chwilą, gdy:

1) wniosek o ubezwłasnowolnienie został prawomocnie oddalony lub odrzucony albo postępowanie umorzono;

2) na skutek orzeczenia o ubezwłasnowolnieniu ustanowiony został opiekun lub kurator.

Sąd odwołuje doradcę tymczasowego, jeżeli ustała potrzeba dalszej ochrony osoby, której dotyczy wniosek o ubezwłasnowolnienie, lub jej mienia.

Czy doradca tymczasowy pobiera wynagrodzenie?

Zgodnie z uwaloną doktryną doradcy tymczasowemu przysługuje wynagrodzenie za świadczoną pomoc i opiekę. Wynagrodzenie to regulowane jest przepisami prawa. Wynagrodzenie doradcy tymczasowego powinno być wypłacone z dochodów lub majątku osoby, dla której został on ustanowiony, a w ich braku, pokrywa je ten, kto żądał ustanowienia doradcy tymczasowego. Zgodnie z art. 549 § 2 k.p.c. do doradcy
tymczasowego stosuje się przepisy o kuratorze osoby częściowo ubezwłasnowolnionej. Z kolei art. 181 § 1 k.r.o. stanowi, że kurator osoby ubezwłasnowolnionej częściowo jest powołany do jej reprezentowania i do zarządu jej majątkiem tylko wtedy, gdy Sąd opiekuńczy tak postanowi.

Przepis ten zatem z mocy art. 549 § 2 k.p.c. ma zastosowanie także do doradcy tymczasowego, przy czym zakres kompetencji doradcy tymczasowego określa Sąd prowadzący sprawę o ubezwłasnowolnienie, a nie Sąd opiekuńczy.

Gdy majątek i dochody ubezwłasnowolnionego nie pozwalają na pokrycie kosztów poniesionych przez doradcę – można ubiegać się nie od Skarbu państwa (ustawa o pomocy społecznej).

W przypadku konieczności skorzystania z pomocy profesjonalnego prawnika, zrzeszonego w Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie – podaję kontakt: Dominik Nowak tel: 500861130, email: kontakt@dnradcaprawny.pl

Zachęcam też do pozostawienia komentarza – odpowiemy niezwłocznie.

O Autorze.

Dominik Nowak – prawnik, radca prawny z wieloletnim doświadczeniem w instytucjach publicznych
i podmiotach prywatnych w obszarze nieruchomości, doradztwa rodzinnego oraz gospodarczego.

Ukończył aplikację radcowską i zdał państwowy egzamin zawodowy. Jest radcą prawnym przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych, która należy do Rady Adwokatur i Stowarzyszeń Prawniczych Europy (CCBE), Międzynarodowego Stowarzyszenia Prawników (IBA). Ukończył z wynikiem bardzo dobrym podyplomowe studia w zakresie zamówień publicznych, a także Szkołę Prawa Amerykańskiego. Na co dzień doradza dużym podmiotom gospodarczym, a także osobom fizycznym w języku polskim i angielskim

Doradca tymczasowy w postępowaniu o ubezwłasnowolnienie | 8 najważniejszych pytań i odpowiedzi. Prawnik Radca prawny | Warszawa | Kraków | Gdańsk